W ostatnim czasie popularność biotyny znacznie wzrosła. Witamina ta jest chwalona za swój znakomity wpływ na kondycję skóry, włosów i paznokci. Okazuje się, że biotyna jest także bardzo ważnym elementem wielu procesów zachodzących w organizmie. Jakie są jej właściwości? W jakich produktach jest jej najwięcej?
Na rynku dostępnych jest mnóstwo najróżniejszych suplementów zawierających biotynę. Producenci reklamują je jako skuteczne rozwiązanie na problem wypadających włosów i łamliwych paznokci. Czym tak naprawdę jest biotyna i jakie ma działanie?
Czym jest biotyna?
Biotyna to związek organiczny występujący w tkankach zwierzęcych i roślinnych. Jest to witamina z grupy B. Inaczej nazywamy ją witaminą B7 lub witaminą H (od „Haar und Haut”, co z niemieckiego znaczy „włosy i skóra). Biotyna rozpuszcza się w wodzie, a organizm jej nie magazynuje. Nadmiar witaminy B7 jest usuwany z organizmu wraz z moczem, przez co bardzo ciężko jest ją przedawkować.
Rola biotyny
Biotyna pomaga przekształcić organizmowi żywność w energię – co jest szczególnie ważne w okresie ciąży i karmienia piersią. Jest koenzymem wielu istotnych procesów, co znaczy, że niektóre enzymy potrzebują jej do tego, żeby prawidłowo przeprowadzać reakcje. Ponadto jest bardzo ważna dla kondycji włosów, skóry i paznokci.
Biotyna:
- Pomaga wzmocnić kruche i łamliwe paznokcie.
- Poprawia kondycję skóry – jest niezbędna do utrzymania prawidłowego stężenia cynku w skórze.
- Bierze udział w tworzeniu protrombiny, która odgrywa ważną rolę w procesie krzepnięcia krwi.
- Ma pozytywny wpływ na kondycję włosów. Suplementacja biotyną pozwala wzmocnić włosy i przyspieszyć ich porost. Nadaje blask włosom. Ma także istotny wpływ na prawidłowe działanie gruczołów potowych i łojowych. Kiedy jej brakuje, włosy szybko się przetłuszczają.
- Wspiera pracę układu nerwowego. Ponadto działa przeciwmiażdżycowo i poprawia funkcjonowanie naczyń krwionośnych.
- Enzymy zawierające biotynę biorą udział w procesie glukoneogenezy, czyli produkcji glukozy.
- Wpływa na enzymy, które uczestniczą w produkcji kwasów tłuszczowych.
- Wspomaga pracę tarczycy.
- Enzymy zwierające biotynę biorą udział w metabolizmie takich aminokwasów jak np. leucyna.
- Według badań wysokie dawki biotyny mogą okazać się pomocne w leczeniu stwardnienia rozsianego.
Dawkowanie biotyny
Zapotrzebowanie na biotynę różni się w zależności od wieku danej osoby. Niemowlęta potrzebują 5-6 ug, dzieci i młodzież od ok. 8 ug do 25 ug, osoby dorosłe 30 ug, a kobiety karmiące piersią ok. 35 ug.
Niedobór
Niedobór jest rzadko spotykany – występuje np. u palaczy, osób nadużywających alkoholu i kobiet stosujących antykoncepcję hormonalną. Niedobór może być także spowodowany jedzeniem surowych jajek przez długi czas i w dużych ilościach. Surowe białka jaj zawierają awidynę, która wiąże się z biotyną i tym samym uniemożliwia jej wchłanianie.
Warto wspomnieć o tym, że z niedoborem biotyny często borykają się kobiety w ciąży, ponieważ ich zapotrzebowanie na ten związek jest wyższe.
Niedobór biotyny może powodować zwiększone wypadanie włosów. Oznaki niedoboru są też widoczne na paznokciach (cienka płytka, łamliwość) i skórze (wysypka, przesuszenia, stany zapalne, szarawy kolor skóry, łuszczące się zmiany skórne). Inne objawy niedoboru biotyny to:
- podwyższenie poziomu cholesterolu we krwi,
- nadmierna senność,
- otępienie,
- brak koncentracji,
- ból mięśni lub mrówienie.
Niedobór biotyny w ciąży może powodować wady płodu, jednak ewentualną suplementację należy konsultować z lekarzem prowadzącym.
Źródła biotyny
Biotynę znaleźć można zarówno w produktach pochodzenia zwierzęcego, jak i roślinnego. Jej główne źródła to:
- wątróbka,
- drożdże,
- żółtka jaj,
- orzechy ziemne, włoskie i migdały,
- mąka sojowa, pełnoziarnista i ryżowa,
- warzywa: szpinak, groch, kalafior, marchew, pomidory.
Podsumowując, biotyna może poprawić kondycję włosów, skóry i paznokci. Jest także niezbędna do prawidłowego przebiegu wielu procesów zachodzących w organizmie. Oczywiście suplementy zawierające biotynę nie powinny zastąpić zdrowego, zbilansowanego jadłospisu, jednak mogą stanowić skuteczne uzupełnienie diety.
